Haydarpaşa özelleştiriliyor mu?

2010 yılında çıkan yangında zarar gören tarihi Haydarpaşa Garı’nın proje perdesi indirildi. Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, 3 Temmuz’da yaptığı açıklamada, Haydarpaşa Garı’ndaki 475 bin metrekarelik alanda Arkeolojik ve Endüstriyel Miras Parkı projesini hayata geçireceklerini açıkladı.

Gazete Duvar’dan Osman Çaklı’nın haberine göre Haydarpaşa Dayanışması Platformu tarihi garda yeniden tren seslerinin yükselmesini ve bölgenin kamuda kalmasını savunuyor. Haydarpaşa Dayanışması Platformu’ndan Tugay Kartal, Haydarpaşa’nın turizm ve kültür sermayesine açılmak istendiği eleştirisinde bulunurken, devam eden davalardan bahsetti.

2023 Temmuz ayında Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Uraloğlu, Haydarpaşa Garı'nın 2024'te hizmete alınacağını söylemişti. 2024’ün ilk 6 ayı geride kaldı ancak Haydarpaşa’da çalışmalar  hâlâ devam ediyor.

Haydarpaşa Dayanışması Platformu’ndan Tugay Kartal, “2024’ün yarısı bitti, herhalde para da bitti” diyerek garın açılmamasına sitem etti. Kartal, Haydarpaşa’da arkeolojik alan düzenlemesinin devam ettiğini hatırlatarak, liman ve gar bölümündeki yıkama ünitesi inşaatı yapımının da devam ettiğini söyledi. Kartal, proje perdesinin indirildiği Haydarpaşa’daki restorasyon ile ilgili şunları söyledi: “Onun dışında binada perdeyi indirdiler ancak iskeleyi indirmediler. Haydarpaşa dış cephesi restorasyonu 3’te 1 oranında bitti. Liman tarafına bakan tarafta bir şey yapılmadı. İç avluda da bir şey yapılmadı. Bina içi de aynı şekilde.”

‘HAYDARPAŞA MERKEZ GARINA İHTİYAÇ VAR’

Kartal ise süreçle ilgili şunları kaydetti: “Demiryolu işletimi dışında kalan 500 dönüm ve gar binası Kültür Bakanlığı’na kültür ve turizm amacıyla kullanılmak üzere verilmişti. Kültür Bakanlığı devri aldıktan sonra Çevre Bakanlığı’na başvurdu hem Sirkeci hem de Haydarpaşa’daki 700 dönümlük araziyi özel proje alanı ilan etti. Devir sözleşmesinde buralarda yeni yapıların yapılacağı ifadeleri geçiyor. Haydarpaşa’da yolcuların tasfiye edilmesine karşı çıkıyoruz. Kartal’a göre demiryolu işletmeciliği yapılacaksa, merkez garlara ihtiyaç olur. İstanbul’un merkez garlarından birinin de Haydarpaşa olduğunu söyledi.

‘BAŞKA ŞEYLER YAPMA NİYETLERİ VAR’

Kartal, raylı taşımacılıkta yakında Söğütlüçeşme durağı olsa da Haydarpaşa’nın merkezi olarak kamu hizmeti vermeye devam etmesi gerektiğini belirtti: “Haydarpaşa’da başka şeyler yapma niyetleri var. Kulağımıza gelen bazı bilgiler var. Demiryoluna dokunmadan mevcut yapılara dokunmadan 5 tünel yapılması konuşuluyor. Yani buraya turizm ve kültür sermayesini ulaştırmak istiyorlar. Demiryolu işlevi böylelikle dışarıda bırakılmış oluyor. Burası merkez gar. Bakımı ve onarımıyla, yolcusuyla birlikte bütün olarak düşünmek gerekiyor. Sermayeye kaynak aktarma derdindeler. Haydarpaşa Garı yıkılmayacak. Ancak işlevini değiştirmeye çalışıyorlar. Buna elbette karşı çıkıyoruz.”

‘ÖZELLEŞTİRMENİN ÖNÜ AÇILIYOR’

Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Ulaştırma ve Alt Yapı Bakanlığı arasında imzalanan bir protokole göre Haydarpaşa ve Sirkeci garları, özel proje alanı ilan edilmişti.

Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından ‘acele’ notuyla dağıtım yerlerine gönderilen yazıda, proje bölgesinde ‘yeni bina yapımı’ projelerine başlandığı bildirilmişti. TMMOB Mimarlar Odası ve Birleşik Taşımacılık Çalışanları Sendikası (BTS) 3 Mart tarihinde, bakanlıklar arasında imzalanan protokolün yürütmesinin durdurulması ve devamında iptali istemiyle İstanbul Nöbetçi İdare Mahkemesi’ne dava açtı.

Davanın konusu işlemde, protokolün iptalinin neden istendiği ise şöyle anlatıldı: “Haydarpaşa Garı ve geri sahası adım adım özelleştirilmesinin önü açılmak isteniyor. Haydarpaşa Gar binası ve geri sahasının kısa vadeli ekonomik getiriler adına dönüştürmek üzere ‘korumak’ ile ilgili yetkinin aynı zamanda bir görev olduğu, ihmal edilerek koruma ilkelerine ve hukuka açıkça aykırı işlemin iptaline karar verilmesi gerekmektedir.”