Sıfır atık hareketinin kalbi İstanbul olacak

Sıfır Atık Vakfı ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı iş birliğiyle düzenlenecek olan Uluslararası Sıfır Atık Forumu, “Sıfır Atık Hareketi: İnsan, Mekân, Dönüşüm” temasıyla, dünyanın dört bir yanından gelen politika yapıcıları, yerel liderleri, girişimcileri, sivil toplum temsilcilerini ve Birleşmiş Milletler ajanslarını bir araya getirecek.

Atığın Ötesinde: Davranışsal ve Kültürel Dönüşüm Çağrısı

Sıfır Atık Forumu, atık yönetimine teknik bir mesele olarak yaklaşmanın ötesine geçerek; bireyleri, toplulukları ve şehirleri etkileyen kapsamlı bir yaşam tarzı dönüşümünü gündeme taşıyor. Forum, atığın kaynağında önlenmesi, bilinçli tüketim, yeniden kullanım, onarım ve doğaya kazandırma odaklı bir yaşam kültürünün yaygınlaşmasını hedefliyor. Bu bağlamda, sıfır atık yaklaşımı yalnızca çevresel bir gereklilik değil, aynı zamanda sosyal adalet, ekonomik uygulanabilirlik ve kültürel anlam taşıyan bir paradigma değişimi olarak ele alınıyor.

Küresel Birliktelik ve Etki Alanı

2017 yılında Türkiye'de Sayın Emine Erdoğan’ın himayelerinde başlayan ve 2019’da Birleşmiş Milletler çatısı altına taşınarak küreselleşen Sıfır Atık Hareketi, bugün 193 ülkede karşılık bulmuş durumda. Bu çerçevede düzenlenen Uluslararası Sıfır Atık Forumu, Türkiye’nin çevre diplomasisindeki liderliğini bir kez daha pekiştirmeyi amaçlıyor.

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri’nin Sıfır Atık Danışma Kurulu’nun stratejik desteğiyle gerçekleşecek forum; UN-Habitat, UNEP gibi uluslararası kuruluşların katkılarıyla küresel içgörülerin ve iyi uygulamaların paylaşılacağı önemli bir platform sunacak. Forumun çıktılarının, BM'nin sürdürülebilir kalkınma, iklim eylemi ve kentsel dayanıklılık gündemleriyle uyumlu şekilde politika dönüşümüne katkı sağlaması bekleniyor.

Sıfır Atık Hedefleri Doğrultusunda Uluslararası Vizyon Buluşması

Uluslararası Sıfır Atık Forumu’na 100’ün üzerinde belediye başkanı, 250’ye yakın bakan düzeyinde temsilci ve 50’nin üzerinde büyükelçi davet edildi. Bu üst düzey katılım, forumun yalnızca teknik bir paylaşım zemini değil, aynı zamanda karar vericilerin buluştuğu stratejik bir diyalog platformu olacağını gösteriyor. Yerel yönetimlerin sahadaki deneyimleri ile ulusal ve uluslararası politika düzeyindeki vizyonun buluşması; sıfır atık hedeflerinin daha etkili, kapsayıcı ve uygulanabilir adımlara dönüşmesini sağlayacak. Forum, bu yönüyle diplomatik ilişkiler, uluslararası kalkınma gündemi ve yerel uygulamalar arasında köprü kurmayı amaçlıyor.

Farklı ölçeklerde etki oluşturan aktörleri bir araya getirmeyi amaçlayan forumun katılımcı profili arasında:

Yerel yönetim liderleri ve belediye başkanları,

Aktivistler, taban hareketleri ve sivil toplum örgütleri,

Start-up’lar, sosyal girişimler ve sürdürülebilir üretim yapan şirketler,

Birleşmiş Milletler ajansları ve kalkınma ortakları,

Akademisyenler ve araştırmacılar,

Atık kirliliğinden en çok etkilenen kırılgan topluluk temsilcileri yer alıyor.

Bu geniş tabanlı katılım, politika ve uygulama arasında güçlü bir sinerji kurmayı, kapsayıcı ortaklıkları teşvik etmeyi ve pratik çözümlerin yaygınlaştırılmasını sağlamayı hedefliyor.

Çok Katmanlı Program: Diyalog, Vaka Paylaşımı ve Atölyeler

Forum kapsamında katılımcılar; tematik paneller, vaka sunumları, atölye çalışmaları ve sergiler aracılığıyla hem teorik hem de uygulamalı bilgiler edinebilecek. Ayrıca, UN kuruluşları ve öncü girişimciler için özel alanlar ayrılacak; bu alanlar yeni iş birliklerinin ve ortak projelerin geliştirilmesine zemin hazırlayacak.

Katılımcılar birlikte çalışarak şu hedeflere katkı sunacak:

Sıfır Atık politikalarının ev düzeyinden ulusal stratejilere entegrasyonu,

Yerel bağlamlara uygun yenilikçi uygulamaların yaygınlaştırılması,

Finansman kaynaklarının harekete geçirilmesi,

Bölge ve sektörler arası iş birliklerinin güçlendirilmesi.

Çevrim İçi Katılım ve Küresel Erişim

Forum, atık oluşumunu önleme ilkesine uygun olarak çevrim içi katılım seçeneği de sunacak. Bu sayede dünyanın dört bir yanından daha fazla paydaş, dijital ortam üzerinden forum sürecine dahil olabilecek.

Sıfır Atık Taahhüdü ve Uluslararası Ödül Töreni

Forumun çıktıları arasında; katılımcılarla birlikte geliştirilecek bağlayıcı olmayan bir “Sıfır Atık Yaşam Taahhüdü”, iyi uygulamaların derlendiği bir özet rapor ve örnek vaka çalışmalarının paylaşımı yer alacak. Bu çıktılar, BM Genel Sekreteri’nin 2026 yılında sunacağı “Sıfır Atık Raporu”na temel oluşturacak.

Forumun en heyecan verici anlarından biri ise, “Uluslararası Sıfır Atık Ödülleri” olacak. Bu yıl ilk kez verilecek olan ödüller, sıfır atık yaşam biçimini benimseyerek olağanüstü etki oluşturan kişi ve kurumları onurlandıracak. Özellikle yeterince temsil edilmeyen ya da yeni gelişen bağlamlardan gelen yenilikçi liderlik örnekleri ödüllendirilecek.

Uluslararası Sıfır Atık Forumu, atığın kaçınılmaz değil, önlenebilir olduğuna dair güçlü bir mesaj vermekle kalmayacak; aynı zamanda tüm dünyada çevresel, sosyal ve ekonomik dönüşüm için birlikte hareket etmenin mümkün olduğunu gösterecek.